“The Dearest”

4

Beren ve Lúthien için yazdığım önsözde şöyle söylemiştim, ‘doksan üçüncü yaşımda bu (zannediyorum ki) babamın yazılarından yaptığım son derleme olacak.’ ‘Zannediyorum ki’ sözünü kullanmıştım çünkü o zaman babamın ‘Büyük Hikayeleri’nden üçüncüsü olan ‘Gondolin’in Düşüşü’ hikayesine, Beren ve Lúthien’e yaklaştığım gibi yaklaşmayı hayal meyal düşünüyordum. Ama zannım yanlış çıktı, ama şimdi söylemeliyim ki ‘doksan dördüncü yaşımda Gondolin’in Düşüşü (şüphesiz) sonuncusu olacak.’

Christopher Tolkien / Gondolin’in Düşüşü / Önsöz

J.R.R. Tolkien’in yayınlanan mektuplarında en büyük bölümü, en küçük oğlu olan Christopher Tolkien’e yazdığı mektuplar almaktadır. Bu mektupların bir önemli yanı Yüzüklerin Efendisi eserinin yazım sürecini de mektupların içeriğinden takip edebiliyor olmamız iken, diğer önemli bir yanı da baba Tolkien’in oğul Tolkien ile pek çok konudaki fikirlerini paylaşıyor olmasıdır. Görüldüğü kadarıyla Christopher Tolkien ile baba Tolkien arasında çok özel bir bağ bulunmaktadır. 

J.R.R. Tolkien pek çok mektubunda, oğlu Christopher’a hitab ederken şu tabiri kullanır: “Dearest.” Türkçe’ye tercüme ettiğimiz zaman, “pek sevgili, gözümün nuru” tabirleriyle karşılayabileceğimiz bu tabir, baba Tolkien’in oğlu Christopher ile arasındaki özel bağın da niteleyicisi olmuştur. 21 yaşından itibaren babası tarafından Inklings’in toplantılarına da davet edilen Christopher Tolkien, bu grubun en genç üyesi olmuştur. 

Bu bağın muhtemelen en önemli sebebi, Efsane-i Tolkien’in (Tolkien’s Legendarium) yazımının neredeyse her aşamasında Christopher Tolkien’in bir biçimde var oluşudur. Bilbo Baggins’in sonradan Hobbit adıyla yayınlanacak hikayesini çocukken babasından dinlemeye başlayan Christopher, Yüzüklerin Efendisi’nin yazım sürecinde de oldukça aktiftir. İkinci Dünya Savaşı’nda, Kraliyet Hava Kuvvetleri bünyesinde görev yaptığı sürede bile, baba Tolkien oğluna her yazdığı yeni bölümü yollayarak onun görüşlerini almıştır. Eserlerin temize çekilmesi, yeni baskılarda hataların düzeltilmesi ve özellikle bugün gördüğümüz haritaların çizilmesi Christopher’ın esere yaptığı önemli katkılardır. Baba Tolkien bu katkılarından ötürü oğlunu “benim baş eleştirmenim ve çalışma ortağım” olarak tanımlamıştır.

J.R.R. Tolkien’in son yıllarında oğlu Christopher’a yazdığı mektuplardan anlaşıldığı kadarıyla, oğlu ile uzun sohbetler etmek en fazla istediği şeylerden biriydi. Eşinin ölümünden sonra oğlu ile yaptığı sohbette, Silmarillion’u bitirme isteğinden fakat bunu başaramayacağı düşüncesinden bahsetmiş ve eğer bitiremezse bunu bitirmesi gerektiğini, varisi olduğunu oğluna aktarmıştır.

Christopher Tolkien

Christopher Tolkien

J.R.R. Tolkien’in vefatının ardından oğul Tolkien, babasının kendisine hitabının ne kadar isabetli olduğunu kanıtlarcasına, Tarık Kaya’nın “Sutuboğda Peşinde Bir Ömür” yazısında değindiği gibi, kendisini Efsane-i Tolkien’in ortaya çıkmasına adamıştır. Başta Silmarillion olmak üzere, Orta Dünya Tarihi serisi, Bitmemiş Öyküler gibi eserlerin tümünün editörlüğünü yapmıştır. Bunu yaparken yüzlerce sayfa el yazmasını incelemiş, sıraya koymuş, farklı versiyonları analiz etmiş ve yorumlamıştır. Bunu 94 yaşına kadar bıkmadan usanmadan yapmaya devam etmiştir. Bugün Efsane-i Tolkien’den bahsedebiliyorsak, bunun bize ulaşmasını sağlayan kişi, bitmek bilmeyen çabasıyla Christopher Tolkien olmuştur. 

15 Ocak 2020 günü vefat eden Christopher Tolkien, babasından aldığı mirasın hakkını vererek, bu değerli eserlerin bizlere ulaşmasını sağlamıştır. Girişte alıntıladığım bölümde “şüphesiz” sözünü kullanmış olmasını, Aragorn misali kendisine atasından tevdi edilen görevini tamamlayıp, ölümü kabul edişinin bir göstergesi olarak görüyorum. Kendisini saygı ve sevgi ile anıyoruz.

Paylaşın.

Yazar Hakkında

4 yorum

  1. Ne ince, ne tatlı bir yazı… Yazının başlığı ne kadar sade ve bir o kadar dokunaklı… Yine şaşırttı İlhan Akıncı.

    Bir dönemin bitişi Christopher’ın vefatı. Bundan sonra Tolkien ile ilgili gelişmeler sürpriz olacaktır. Sutu Boğda Yolculuğu -bir açıdan- daha bir çetinleşti sanki…

    Toprağı bol olsun.

  2. Hiç yaşanmamış gibi olan günleri araştırıp bizlerle paylaşan The Dearst Christopher dan Allah razı olsun. Allah yeni buluşlar ve yeni ışıklar nasip etsin sizlere ki onun çabaları boşa gitmez ve Kuran’ın da bahsettiği o kavimleri aydınlatırsınız ve Allah bilincimizi genişletirsiniz.

  3. Ömer Faruk on

    Ülkemden yola çıktığım gün vefat etmiş. Ülkesine geldiğimde babasının mezarını ziyaret etmeyi düşünüyordum lakin bu haberle birlikte kendisinin de mezarını ziyaret edeceğim inşallah. Dokunaklı yazınız için teşekkürler ilhan bey. Toprağı bol olsun C. Tolkien’in. Sutubogda yolculuğunda, sizlerin de Allah yardımcısı olsun. Okuyucularınız olarak bizler de dua etmeye devam edeceğiz sizlere bu zorlu yolculukta. Selametle…

Reply To Ali Emir Cancel Reply